Veilige Haven Alkmaar: “Iemand hebben die achter je staat, geeft een veilig gevoel”

Op 17 mei was het internationale Dag tegen homo-, lesbo, bi-, trans- en interseksefobie. Met Veilige Haven Alkmaar biedt MEE & de Wering een plek voor (jonge) LHBTI’ers die twijfelen over hun seksuele identiteit, of door hun omgeving worden afgewezen. Hoognodig, aldus Berna Navruz van het Centrum voor Jeugd en Gezin in Alkmaar.

Een jonge homo uit een klein Noord-Hollands dorp die wil stappen in Amsterdam en daarom bij een wildvreemde oudere man in Amsterdam overnacht. Een homo-jongen voor wie de ouders een meisje hebben gezocht om mee te trouwen. Lesbo’s die niet meer hand in hand durven te lopen. Zomaar wat voorbeelden uit de praktijk, die tonen dat de weg naar volledige acceptatie van LHBTI’ers nog lang is.

Geen keuze
Berna Navruz werkt bij het Centrum voor Jeugd en Gezin in Alkmaar. Ze is opvoedadviseur en ambassadeur LHBTI in Alkmaar en werkt met kinderen van 0-18 jaar, hun opvoeders en andere professionals. Ze komt dagelijks bij gezinnen over de vloer om hen te helpen met opvoedvragen, ze houdt open spreekuren, geeft cursussen en bezoekt scholen.

Soms komt ze bij gezinnen met een kind dat een niet-heteroseksuele of trans-identiteit heeft. De ouders of opvoeders voelen dat niet altijd aan, soms uit onwil, soms uit onwetendheid. En de jongeren durven er niet over te praten. Uit angst voor afwijzing, straf of sociale uitsluiting. De gevolgen voor de jongeren kunnen groot zijn: eenzaamheid, slechte schoolresultaten, onthechting en sociaal-emotionele problemen. “Ik spreek wel eens jongeren die echt twee levens leiden: thuis lopen ze in de pas, en buiten zijn ze zichzelf.” Dat deze vraagstukken de energieke Navruz aan het hart liggen, is duidelijk te merken.

Ze haalt het voorbeeld aan van een jongen uit een klein dorp, die in het weekend naar Amsterdam ging om te stappen in een homobar. Daar kon hij zichzelf zijn. Overnachten deed hij bij een wildvreemde oudere man. Zorgelijk, aldus Navruz: “Het niet in je eigen omgeving naar je geaardheid kunnen leven, werkt misbruik in de hand. Maar hij had geen keuze, vond hij.”

Anders zijn is lastig
De gemeente Alkmaar is daarom afgelopen jaar in samenwerking met MEE & de Wering gestart met Veilige Haven Alkmaar. Het is een plek waar mensen met een afwijzende omgeving terechtkunnen met vragen over hun geaardheid en identiteit. Bijvoorbeeld Alkmaarders met een niet-westerse achtergrond of mensen die zijn grootgebracht in een streng christelijke omgeving. Mensen die twijfelen over hun identiteit of seksualiteit of van wie de cultuur of religie afwijzend staat tegenover LHBTI. Ze krijgen er een luisterend oor en informatie en advies over de ‘andere smaakjes’ die er zijn. Ook kan de LHBTI-specialist vertellen wat ze kunnen doen om het gesprek met ouders, familie en vrienden op gang te brengen. Als het nodig is, gaat ze mee om te bemiddelen. Meltem Bartels, een van de LHBT-specialisten: “Anders zijn is wel eens lastig. Als er in de omgeving mensen zijn die dat afkeuren, kan je je heel alleen gaan voelen. Wij denken met je mee over hoe je wilt omgaan met je gevoelens. Als je geaccepteerd wordt zoals je bent, of weet waar je moet zijn als dat echt niet lukt, dan voel je je sterker en krachtiger. Je hebt iemand die achter je staat en bij wie je terecht kunt. Dat geeft een veilig gevoel.”

Het thema bespreekbaar maken
“Afwijzing door de sociale omgeving komt vaak niet voort uit homofobie of homohaat”, aldus Navruz. “Ik zie dat de ouders eigenlijk bang zijn. Ze willen hun kinderen beschermen. Ook zij hebben veel vragen en willen er vaak best meer van weten. Ze weten niet goed wat het is, wat ze er mee moeten. Gaat mijn kind niet gepest worden? Kan mijn kind wel een gezin stichten? Ik kwam eens in een gezin waarvan de zoon behoorlijk opgemaakt en nogal vrouwelijk was. Toen ik later vroeg hoe het met hem ging, zeiden zijn ouders dat hij de week erop met een meisje zou gaan trouwen. Ik stond paf. De ouders hoopten dat hun zoon er wel overheen zou groeien. Ze bedoelden het goed, maar wisten er zelf te weinig van. Die jongen is van huis weggelopen.”

Het thema bespreekbaar maken, ook met de opvoeders, is volgens Navruz een eerste stap. Een makkelijk toegankelijk inlooppunt voor LHBTI’ers helpt daarbij. Jongeren zien, horen en ervaren daar wat er in de wereld en in regio mogelijk is. Daarom is ze zo blij met Veilige Haven Alkmaar: “Ze krijgen er de ruimte en persoonlijke aandacht die ze nodig hebben en verdienen. Ik kan me gewoon niet voorstellen hoe het is om zo’n belangrijk deel van jezelf te moeten wegstoppen. Ik hoop echt dat veel mensen de weg naar Veilige Haven vinden.”

Hoe nu verder?
Zelf wil ze wil meer aan voorlichting gaan doen, en daarbij vooral ook de opvoeders vinden en betrekken. Hun verhalen maken volgens haar indruk op de andere ouders, omdat ze daarin hun eigen angsten en oordelen kunnen herkennen. “Ik vind ouders die opkomen voor hun kind zo moedig! Je wilt hen toch een veilige omgeving bieden. Iedereen mag er zijn.” Voor meer informatie over Veilige Haven Alkmaar, ga
naar www.veiligehavenalkmaar.nl
.
 
Contact MEE & de Wering